سه مرحله برای تحلیل نمودار
اكنون درصدد هستیم اطلاعات مربوط به حركت ترن را جمع آوری نماییم. قسمت افقی ترن (B) را در نظر بگیرید. فرض كنید این مسیر بر حسب متر اندازه گیری شده باشد.
وقتی واگن به ابتدای مسیر B رسید، زمان سنج را به كار میاندازیم.
در فواصل زمانی 1s موقعیت جسم را مینویسیم جدولی همانند شكل زیر حاصل میشود.
اگر این اطلاعات بر روی نموداری رسم شود آن ها را بهتر میتوان بررسی نمود. در اینجا محور افقی را برای زمان و محور عمودی را برای مكان در نظر میگیریم. از آنجا كه زمان شروع اندازه گیریها بر اساس زمان ورود واگن به ابتدای مسیر B تعریف شده، بنابراین نموداری همانند شكل زیر خواهیم داشت.
در جدول مقابل اطلاعات مربوط به حركت همان واگن را در مسیر B میبینید، با این تفاوت كه شروع سنجش زمان قبل از وقتی است كه واگن به ابتدای B برسد و مبداءً سنجش مكان نیز كمی عقب تر قرار دارد.
به جدول توجّه كنید.
اگر نمودار این جدول را رسم كنیم خواهیم داشت:
البته این جدول اطلاعاتی در مورد زمانهای قبل از 3s و بعد از ١٠s در بر ندارد، بنابراین نمودار به صورت نقطه چین رسم شده است.
اما نكته جالب این است كه نمودار بررسی حركت در قسمت B ترن هوایی، در هر دو نمودار به یك شكل میباشد.
نمودار یك ابزار قوی برای فیزیكدانها میباشد. نمودار همانند چكش نجاری است همانطور كه نجار با چكش ساختاری را میسازد، فیزیكدان نیز با نمودار مفاهیم را تجزیه و تحلیل میكند.
البته با چكش میتوان چند كار پایهای را انجام داد. به همین نحو، سه كار پایهای را میتوان با نمودار انجام داد.
سه مرحله برای تحلیل نمودار عبارتند از:
مطالعه اطلاعات عددی نمودار به دست آوردن شیب نمودار در برخی موارد به دست آوردن مساحت زیر نمودار
مستقل از منبع جمع آوری اطلاعات، سه مهارت فوق همیشه برای تحلیل مسائل به درد میخورند. حتی این اهمیت ندارد كه آیا شما فیزیكدان، اقتصاددان یا متخصص آمار... باشید. باز هم سه مرحله فوق در تحلیل كارساز است.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: محسنی
تنظیم: مریم فروزان کیا